-
خلاصه نکات مربوط به مبحث حفاظت و ایمنی در برق - قسمت اول
خطرات برق
خطر برق گرفتگي:
تماس موجودات زنده با هادي جريان الكتريكي و عبور آن از بدن را، برق گرفتگي گويند و عوارضي همچون مرگ، ايجاد معلوليت و سوختگي را باعث ميشود.
خطر آتشسوزي:
اتصال كوتاه كه در مسير جريان برق رخ ميدهد، باعث ايجاد جرقه، سوختن لوازم الكتريكي و آتشسوزي ميشود.
خطاهاي ناشي از جريان برق:
اتصال بدنه:
اتصال سيم حامل جريان به بدنهي فلزي دستگاه. (قسمت الكتريكي دستگاه به وسيله عايق از بدنه مجزا شده كه بر اثر كهنگي يا گرماي ناشي از عبور جريان از بين ميرود و اتصال بدنه به وجود ميآيد.) اين خطا در موقع تماس انسان با بدنه به صورت لرزش يا سوزش در بدن مشخص ميگردد.
اتصال كوتاه:
اتصال دو سيم لخت كه نسبت به هم داراي اختلاف پتانسيل الكتريكي باشند. (در اتصال كوتاه، مقدار مقاومت صفر و ميزان جريان در سيم بسيار شديد است.)
فيوز:
فيوز، وسيلهاي حفاظتي است كه براي جلوگيري از صدمه ديدن، معيوب شدن وسايل و همچنين، خارج كردن دستگاه معيوب از شبكهي برق استفاده ميشود.
نكته: فيوز مدار را در مقابل اتصال كوتاه در كوتاهترين زمان حفاظت مينمايد.
انواع فيوز از نظر زمان عمل:
1- فيوز تندكار: اين فيوز در كوتاهترين زمان مصرف كننده را از برق قطع ميكند و در مصارف روشنايي كاربرد دارد.
2- فيوز كندكار: اين فيوز از نظر زمان عمل كندتر از فيوز تندكار است و براي موتورهاي الكتريكي به كار ميرود. زيرا موتورها در ابتداي راهاندازي جريان زيادي ميكشند.
انواع فيوز از نظر ساختمان:
1- فيوز ذوب شونده (فشنگي): اين فيوز از يك سيم حرارتي ساخته شده است، كه به ازاي جريان خاص ذوب شده و باعث قطع مدار ميشود.
نكته: فيوز قطع سريع، با علامت "F" و فيوز قطع تأخيري، با علامت مشخص ميگردد.
نكته: طبق مقررات بينالمللي، اين فيوز در صورت خراب شدن بايد تعويض گردد و نبايد ترميم شود.
2- فيوز اتوماتيك (آلفا يا خودكار): اين فيوز، از دو عنصر مغناطيسي و حرارتي تشكيل شده است كه در صورت عبور جريان بيش از حد مجاز باعث قطع مدار ميشود و با فشار دادن آن به داخل، دوباره ارتباط برقرار ميشود و نياز به تعويض آن نيست.
3- فيوز مينياتوري: اين فيوز از سه عنصر مغناطيسي، حرارتي و كليد تشكيل شده است و ميتوان متناسب با نوع مصرف كنندهي آن و جريان عبوري از انواع آن استفاده نمود.
منبع: قلم چی