هنرستانی

هنر و تمدن اشکانی

- اشکانیان سه پایتخت داشتند:

1- نیسا (در عشق­ آباد ترکمنستان)      2- صد دروازه یا قومس (در جنوب دامغان)       3 - تیسفون (در عراق)

- میراث هنری اشکانیان، پایه­ های هنر عالی دوره­ ی ساسانی را بنا نهاد و هم­چنان در هنر ایران جاری است.

- هنر اشکانی، ریشه در هنر مشرق زمین دارد.

- ویژگی ­های هنر اشکانی، عبارت­ اند از:

1- طرح­ها و مایه­های آیینی و روحانی              2- علاقه به ظرافت و ریزه­کاری

3- پرداختن به جزییات و تزیین                    4- شیوه­ی نمایش روبه­ رو نگاری

- در این دوره، تالارهای ستون­دار عصر هخامنشی اهمیت خود را از دست می­ دهند و به منظور دست­یابی به فضاهایی بزرگ در ایوان­ها ستون­ها به صورت تزیینی (شبه­ ستون) به کار می­روند و کاربرد اصلی خود را از دست می­دهند.

- بناهای دوره­ ی اشکانی عبارت­اند از: کاخ نسا، کاخ و عمارت کوه خواجه و معبد خورشيد در هاترا.

- از مهم­ترین شهرهای اشکانی عبارت­اند از: شیز (تخت سلیمان)، داراب­گرد، فیروزآباد، هاترا (در میان­رودان شمالی) و نیسا.

- مهم­ترین مراکز هنر نقاشی دیواری دوره­ی اشکانی:

1- کوه خواجه در سیستان                           2- منطقه­ی دورااروپوس در سوریه­ی کنونی

- تراژدی‌هاي اوریپید (نمایشنامه ­نویس یونانی) در زمان اشکانی در تیسفون اجرا می­ شده است.

- ادبیات حماسی و پهلوانی در دوره­ی اشکانی رشد کرد.

- معروف­ترین اثر ادبی دوره­ی اشکانی، کتاب خدای­نامه (مایه­ ی اصلی شاهنامه ­ی فردوسی) است.

- هنر اشکانی علاوه بر هنر ساسانی، بر هنر هند و بیزانس نیز تاثیر مستقیم داشت.

سعید کمالو

منبع: قلم چی