شكل يا فرم، هم به سطح دو بعدي و هم به حجم و هم به نمايش تصويري شكلها و حجمها گفته ميشود. به تصاويري كه براي نمايش دو بعدي يا سه بعدي اشيا و موضوعات به روي سطح ترسيم ميشوند، «شكل» ميگويند.
بنابراين هم براي نشان دادن شكل كلي و دو بعدي يك جسم و هم براي نمايش تصويري آن، ميتوان از كلمهي شكل استفاده نمود.
به طور طبيعي، شكلها در اطرافمان ديده ميشوند. مانند صخره، درخت، حيوانات و . . . و يا شكلهايي كه توسط ابزار ساخته ميشوند، مانند مجسمهاي كه از سنگ يا فلز ساخته ميشود كه به تصوير آن مجسمه« شكل» ميگويند.
ديوار، حيوان، درخت، خانه و . . . مثالهايي از شكل هستند كه در طبيعت وجود دارند.
نکته: به تصويري كه بر روي صفحه كشيده ميشود، حتي اگر انتزاعي هم باشد، «شكل» گفته ميشود.
انواع شكل
شكلها از نظر قيافه و حالت به دو دسته تقسيم ميشوند:
الف) شكلهاي هندسي و ساده. مانند مثلث، دايره، مربع
ب) تلفيقي پيچيده و مركب از شكلهاي ساده مانند؛ شكلهاي آلي موجودات زنده، سنگها و درختان
تغيير و ابداع شكل
با تغييراتي در شكلهاي ساده ميتوان شكلهاي جديدي بهوجود آورد. در اين جا به چند روش ابداع شكلهاي جديد، اشاره ميكنيم.
1- برداشتن قسمت يا قسمتهايي از يك شكل سادهي هندسي
2- با تركيب و كنار هم قرار دادن و تكرار دو يا چند شكل ساده
3- از طريق برش دادن و يا اصطلاحاً شكستن اشكال ساده و تركيب مجدد آنها به صورت ديگر
- برش دادن يك چهار گوش و جفت و جور كردن قطعات در كنار هم
- برش دادن يك دايره و تقسيم آن به قطعات مختلف و جفت و جور كردن مجدد آنها
سعید کمالو
منبع: قلم چی